Een kalf wat lijkt te zijn omgestroopt

Het is een vrij zeldzaam vóórkomende gebeurtenis bij een koe. Namelijk de geboorte van een kalf wat binnenstebuiten lijkt te zijn gekeerd. Eén van de lichaamswanden van het kalf is daarbij gespleten en teruggeslagen. En al de poten en de kop van het kalf zijn dan naar één en dezelfde kant gericht. Aan de tegenoverliggende kant van het kalf zijn daarbij de borst- en buikinhoud van het kalf open en bloot te zien. Dit alles ziet er in eerste instantie nogal luguber uit. Het geeft de indruk dat het kalf is omgestroopt. Een dergelijk kalf is na de geboorte niet meer levensvatbaar. Namelijk om het simpele feit dat het niet zelfstandig kan ademen. Deze afwijking wordt in het Nederlands: 'Klapkalf', of 'Binnenstebuitenkalf,' genoemd, terwijl men in het Fries spreekt van 'in Omstrûpt Keal' en in het Latijn van 'Schistosoma Reflexum'. Bij de ontwikkeling is in een dergelijk geval het buikgedeelte van het kalf niet gesloten geworden. In veel minder extreme gevallen, waarbij hier sprake van is, is er dan sprake van een navelbreuk.

In tegenstelling tot alleen bij bovengenoemde afwijking komt, het bij een andere afwijking merkwaardigerwijs ook voor dat de bogen van de wervels niet goed gesloten zijn. Die afwijking noemt men in het Nederlands een 'open rug'. En in het Latijn een 'spina bifida'. Door die afwijking kunnen bepaalde structuren, die normaal goed beschermd in de wervelkolom liggen, buiten de wervelkolom terechtkomen. De betreffende structuren zullen daarbij gewoonlijk beschadigingen oplopen.

De ribben van een dergelijk kalf zijn om de één of andere reden verkeerd omgekromd. En het hart; de longen en de ingewanden bevinden zich daarbij niet in het kalf, maar juist daarbuiten. In dit geval dus in de baarmoeder van de koe. De ontdekking van een kloppend hart, zal bij palpatie van de baarmoederinhoud tot grote bevreemding kunnen leiden. Zolang het kalf zich binnen de baarmoeder van de koe bevindt en zolang het hart van het kalf blijft kloppen, kan het kalf overigens wel groeien.

Toen ik als jongen eenmaal de geboorte van een dermate afwijkend kalf had meegemaakt, heb ik een bijzondere interesse ontwikkeld voor de vele spelingen van de natuur die men zo in de loop van de tijd bij koeien gewaar kan worden. Uiteraard realiseerde ik mij dat heel veel van dit soort afwijkingen ook bij mensen voor zullen komen. Dat feit intrigreerde mij bijzonder. Maar ik realiseerde mij als jongen toen ook direct dat dit soort afwijkingen bij mensen dan wel gauw na de bevalling zouden moeten worden weggemoffeld. Het aanschouwen van de geboorte van dergelijk afwijkende vruchten zou anders wel eens wat al te confronterend kunnen zijn.

Tijdens de geboorte bleek het kalf nog te leven. Het moest met een keizersnede ter wereld worden gebracht. En direct daarna moest het kalf, om welzijnsredenen, meteen worden geëuthanaseerd. Dat moet voor mijn ouders financieel een flinke strop zijn geweest. Allereerst immers het gemis van een extra kalf; dan de kosten voor de euthanasie en verder de kosten voor de uitgevoerde keizersnee.

Een 'binnenstebuiten kalf' wordt in het Nederlands ook wel 'omgestroopt kalf' genoemd.